Filip II
| Filip II | |||
| książę szczeciński | |||
| |||
| Data urodzenia | 29 lipca 1573 | ||
| Miejsce urodzenia | Franzburg | ||
| Data śmierci | 3 lutego 1618 | ||
| Miejsce śmierci | Szczecin | ||
| Miejsce spoczynku | Kościół św. Ottona w Szczecinie | ||
| Narodowość | pomorska | ||
| Pseudonim | Pobożny (łac. Pius, Religiosus) | ||
Filip II (1573-1618) - książę szczeciński, syn Bogusława XIII z dynastii Gryfitów.
Życiorys
Filip II urodził się 29 lipca 1573 roku[1]we Franzburgu jako najstarszy syn księcia pomorskiego Bogusława XIII i jego pierwszej żony Klary, księżniczki brunszwickiej (para doczekała się jeszcze dziesięciorga potomstwa). Dzieciństwo spędził w ojcowskim zamku w Barth. Książę od najmłodszych lat przejawiał zainteresowania nauką i sztuką. Pierwszymi osobami, które zauważyły naukowe zainteresowania księcia byli jego nauczyciele i wychowawcy - to oni wywarli największy wpływ na zainteresowania Filipa i rozwijali je. Pierwszym nauczycielem był Martin Marstaller, w późniejszych latach, widząc naukowy zapał syna, Bogusław XIII zatrudnił dodatkowo nauczyciela Garvaziusa.[2] Po zakończeniu edukacji domowej, Filip udał się do Rostoku, gdzie rozpoczął studia.[3]
W 1595 roku, zgodnie ze zwyczajami epoki udał się w podróż po Europie, która trwała dwa lata. Zwiedził w tym czasie m.in. Francję, Włochy i Czechy. Po Europie podróżował pod przybranym nazwiskiem – Christianus von Sehe.[4] Po powrocie na Pomorze w 1598 roku Bogusław XIII powierzył Filipowi władzę nad Barth.
Od 1601 roku trwały rokowania o rękę księżniczki Zofii, córki księcia szlezwicko-holsztyńskiego Jana Młodszego (1545-1622). Ostatecznie do zaręczyn doszło 26 czerwca 1604 roku w Barth. 29 października 1606 roku w Sonderburgu (Sønderborg) podpisano układ w sprawie małżeństwa. Z powodu żałoby po śmierci Bogusława XIII (zm. 7 marca 1606 r.) ustaloną datę ślubu przełożono. Uroczystości zaślubin odbyły się 10 marca 1607 w Szczecinie. Uroczystość została opisana przez burmistrza i kronikarza Szczecina – Paula Friedeborna. Małżeństwo z Zofią choć szczęśliwe, było bezdzietne.
Po śmierci ojca Filip II został władcą Księstwa Szczecińskiego. W 1606 roku podpisał z młodszymi braćmi układ, na mocy którego Franciszek otrzymał biskupstwo kamieńskie, oraz starostwo bytowskie, Jerzy i Bogusław XIV okręg darłowski, a Ulryk, najmłodszy z braci – 5000 talarów rocznie oraz ekspektatywę na biskupstwo kamieńskie.[5] Z okazji zawartego porozumienia książę Filip zlecił wybić specjalny medal pamiątkowy z łacińską inskrypcją: "Una salus patriae fratrum concordia constans" ("Jedyne zbawienie ojczyzny w stałej zgodzie braci").
Artystycznymi symbolami jego panowania są dzieła: "Pomorska Szafa" ("Pommerscher Kunstschrank"), dzieło mistrzów z Augsburga. Prace nad meblem trwały siedem lat (1610-1617). W sierpniu 1617 roku osobiście dostarczył ją wraz z tak zwanym "Gospodarstwem" ("Maierhof") – miniaturą wiejskiej zagrody, Filip Hainhofer, który swój pobyt na Pomorzu opisał w "Dzienniku podróży" - cennym dokumencie życia codziennego dworu.[6]Drugim wielkim dziełem powstałym na zlecenie księcia była Wielka Mapa Księstwa Pomorskiego opracowana przez Eilharda Lubinusa.
Filip II zmarł 3 lutego 1618 roku w Szczecinie. Został pochowany w kościele zamkowym św. Ottona w Szczecinie.
Publikacje
W 1590 roku w książęcej drukarni w Barth[7] opublikował "De Duarum In Mediatore Naturarum necessitate Oratio" ("Mowa o podwójnej naturze przeznaczenia"). Był też autorem katalogu złotych monet cesarza Zenona "Magni Principis Philippi II. Pomeranorum Ducis Commentariolus In Nummum Aureum Dn. Zenonis Isaurici Graeci Imp. [...]". Ten komentarz miał kilka wydań m.in. w Hamburgu 1667 (Hamburgi, apud Hertelium 1667).[8]
Przypisy
- ↑ E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, 2005 s. 464.
- ↑ Boras, Książęta Pomorza Zachodniego, Poznań 1978, s. 258; R. Gaziński, Książę Filip w świetle dziennika Filipa Hainhofera. Kolekcjoner, miłośnik sztuki i książek.
- ↑ Z. Boras, Książęta Pomorza Zachodniego, Poznań 1978, s. 259.
- ↑ M. Stelmach, Eilhardus Lubinus i jego Wielka Mapa Księstwa Pomorskiego, Szczecin 2001, s. 30-31.
- ↑ Z. Boras, Książęta Pomorza Zachodniego, Poznań 1978, s. 265.
- ↑ Hainhofer F., Filipa Hainhofera dziennik podróży zawierający obrazki z Frankonii, Saksonii, Marchii Brandenburskiej i Pomorza w roku 1617. Źródła do dziejów Pomorza Zachodniego IX, przekł. i oprac. K. Gołda. Szczecin 2000. ; Hainhofer Ph., Reise-Tagebuch, enthaltend Schilderungen aus Franken, Sachsen, der Mark Brandenburg und Pommern. Baltische Studien, AF, Bd. 2, 1834, s. 10-160.
- ↑ Tamże, s. 259.
- ↑ Janina Kosman, Pomeranica XVI i XVII wieku w zbiorach Biblioteki Archiwum Państwowego w Szczecinie, Szczecin 2013, s. 66-67.
Bibliografia
- E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, Szczecin 2005.
- Z. Boras, Książęta Pomorza Zachodniego, Szczecin 1978.
- M. Stelmach, Eilhardus Lubinus i jego Wielka Mapa Księstwa Pomorskiego, Szczecin 2001.
- F. Hainhofer, Filipa Hainhofera dziennik podróży zawierający obrazki z Frankonii, Saksonii, Marchii Brandenburskiej i Pomorza w Roku 1617, tłum. Krzysztof Gołda, Szczecin 2000.
- R. Gaziński, Książę Filip II w świetle dziennika Filipa Hainhofera. Kolekcjoner, miłośnik sztuki i książek
- Th. Pyl, Philipp II., Herzog von Pommern-Stettin, W: Allgemeine Deutsche Biographie, Bd 26, Leipzig 1888, s. 34-36.
Zobacz też
Portrety książąt Pomorza Zachodniego
